«Ακουμπήστε τον άρρωστο. Κοιτάξτε τον στα μάτια. Πιάστε του τα χέρια. Ο ασθενής δεν είναι οι εξετάσεις που μας δείχνει. Μην του πετάτε μια διάγνωση, ρίχνοντάς τον στην κόλαση και αφήνοντάς τον να καεί από την αγωνία. Δώστε στον καθέναν την αλήθεια που μπορεί να αντέξει...».
Ο παθολόγος - ογκολόγος Αλέξανδρος Αρδαβάνης, 20 χρόνια στο ογκολογικό νοσοκομείο «Αγιος Σάββας», γνωρίζει καλά από τις ολομέτωπες μάχες για τη ζωή στο πλάι των ασθενών ότι ο καθένας πρέπει να αντιμετωπίζεται εξατομικευμένα. Μπορεί ο καρκίνος να επιτίθεται και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια καταρρακώνοντας τον ασθενή, αλλά, όπως ο ίδιος λέει στον «Α», όταν ο γιατρός είναι πάνω από όλα άνθρωπος τότε ξαναγεννιούνται η ελπίδα και η αισιοδοξία για ζωή.
Το μήνυμα αυτό έστειλε χτες και σε φοιτητές της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ, μεταφέροντας την πολύτιμη εμπειρία του όπως αποτυπώνεται στο βιβλίο του «Θραύσματα και θροΐσματα». Από τις σχέσεις του με τους πανικόβλητους ασθενείς και συγγενείς και τους κάθε λογής συναδέλφους, ο ίδιος πήρε πολλά «μαθήματα ζωής». Στο μάθημα - παρουσίαση προς τους φοιτητές θέλησε να επικεντρώσει στην ανθρωποκεντρική φροντίδα υγείας, τονίζοντας ότι «δεν πρέπει να ισοπεδώνουμε τον άρρωστο βομβαρδίζοντάς τον με τα εκάστοτε πρωτόκολλα και τις οδηγίες, αλλά να τον κοιτάζουμε εξατομικευμένα. Σε θεομηνίες, όπως η αρρώστια, δεν έχουμε παρά ο ένας τον άλλον. Ολοι είμαστε αυριανοί υποψήφιοι ασθενείς και νεκροί, γι΄ αυτό οφείλουμε να παραμείνουμε γιατροί και άνθρωποι».
«Ο γιατρός χτίζεται»
Οι γιατροί στην πλειοψηφία τους δεν είναι πρώτα άνθρωποι, αλλά κυρίως τεχνοκράτες, κάτι που, σύμφωνα με τον κ. Αρδαβάνη, μπορούν και πρέπει να αλλάξουν οι νέοι γιατροί. «Ο γιατρός χωρίς ανθρωπιστική παιδεία δεν είναι επαρκής. Η παιδεία αυτή πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών σπουδών στο πανεπιστήμιο. Δυστυχώς, η εκπαίδευση είναι προσανατολισμένη στην παραγωγή γιατρών με βάση και τη φαρμακοβιομηχανία. Η ανθρωποκεντρική εκπαίδευση είναι αναγκαία στην εποχή των αλμάτων στη βασική έρευνα και βιοτεχνολογία. Είναι ντροπή η ενασχόληση του γιατρού με τα οικονομικά της υγείας. Οι φοιτητές πρέπει να μάθουν πώς να φυλάγονται από κακοτοπιές στην άσκηση της Ιατρικής και να πασχίζουν να μείνουν γιατροί και άνθρωποι», υπογραμμίζει.
Στο βιβλίο - ημερολόγιο από την καθημερινή ζωή του, ο Αλέξανδρος Αρδαβάνης, εν μέσω λευχαιμιών, μεταστάσεων και μαστεκτομών, περιγράφει συγκλονιστικές ιστορίες με αληθινούς πρωταγωνιστές της ζωής που έχει αγκαλιάσει, όπως η Κατερίνα, η Μαρία, η Χριστίνα, ο Τάσος και ο Δημήτρης. Ανθρωποι από τους οποίους προσπάθησε να απορροφήσει τους φριχτούς σωματικούς και ψυχικούς πόνους της αρρώστιας. Παράλληλα, φανερώνει ιατρικά διλήμματα και φόβους. Οπως εξηγεί, «επέλεξα τον τίτλο με ποιητική διάθεση. Το θρόισμα της φτελιάς έχει έναν απαλό ήχο σαν ψίθυρο. Παραπέμπει στα ψιθυρίσματα που μάζεψα και μαζεύω από τις ζωές των ασθενών και τη δική μου στο νοσοκομείο. Γράφοντας αναπνέω. Αντέχω». Ο κ. Αρδαβάνης «ακουμπά» στον ανθρώπινο πόνο και με 4 ποιητικές συλλογές του. Στην εκδήλωση που έγινε στην Ιατρική Σχολή, στο πλαίσιο του μαθήματος «Ιατρική Εκπαίδευση», μίλησαν ο καθηγητής Παθολογίας - Νεφρολογίας και πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής, Νίκος Ντόμπρος, και ο γιατρός - συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης.